Bạn đang đọc Ánh sáng thành phố – Chương 20
Chương 11 – Hình thái báo thù tương đồng
Dương Học Vũ đột ngột đến thăm khiến Phương Mộc cảm thấy có chút ngoài ý muốn, bản năng tưởng rằng hai vụ án mạng kia có đầu mối mới. Chờ sau khi Dương Học Vũ kể đơn giản tình tiết vụ án một lần, Phương Mộc cũng nhanh chóng đưa ra phán đoán của mình.
“Hung thủ lái xe chặn đường xe cứu hỏa đúng không?”
Dương Học Vũ gật gật đầu.
Dựa theo suy đoán của anh, hung thủ mặc dù dễ dàng vào nhà, nhưng từ trong xoang mũi nạn nhân nghiệm ra thành phần của ête. Đây chứng tỏ hung thủ cũng không phải người quen biết với nạn nhân, mà là chọn dùng cách lừa nạn nhân mở cửa, tiếp đó thông qua phương thức gây mê vào nhà nạn nhân.
Về phần thủ pháp lừa gạt, Dương Học Vũ cho rằng có liên quan đến hộp điện trong hành lang. Bởi vì khi tiến hành kiểm nghiệm hiện trường, cảnh sát phát hiện một số đèn đang trong trạng thái mở, mà công tắc nguồn điện trong hành lang lại bị kéo xuống. Từ đó suy đoán hung thủ kéo cầu dao ngắt điện, thừa dịp khi nạn nhân ra cửa xem xét, sau khi dùng ête gây mê nạn nhân, kéo vào nhà. Dép lê chân trái bên cạnh cửa cũng có thể nghiệm chứng suy đoán này.
Nếu suy đoán kể trên của Dương Học Vũ thành lập, vậy động cơ của hung thủ chính là một điều bí ẩn.
Nếu hắn muốn giết chết Ngô Triệu Quang, sau khi gây mê, có thể dễ dàng đưa nạn nhân vào chỗ chết. Cho dù hắn hy vọng Ngô Triệu Quang chết cháy cực kỳ thống khổ, tưới xăng lên châm lửa đốt là được, cần gì phóng hỏa cả căn nhà, lại cho gã gọi điện báo cháy chứ? Huống chi hắn còn cố ý đem xe đậu trên đường xe cứu hỏa, ngăn trở đội phòng cháy chữa cháy tiến vào hiện trường.
Ngay khi Phương Mộc đang suy nghĩ tìm tòi động cơ gây án của hung thủ, đáy lòng lại mơ hồ dấy lên một loại cảm giác như đã từng quen biết.
Dương Học Vũ đã cảm nhận được nghi hoặc của Phương Mộc, đưa tay từ trong túi móc ra một xấp giấy lớn thật dày được in ra đưa cho Phương Mộc.
Phương Mộc tiếp nhận, phát hiện đó là tài liệu sao chép của một vài trang mạng, nhìn qua, có vài thứ là tin tức trang mạng, có vài cái là của diễn đàn, mặt sau từng chủ đề, đều kèm theo những bài trả lời thật dài.
Anh vừa đọc vài tờ, sắc mặt rốt cuộc nổi lên biến hóa. Khi ngẩng đầu lên, phát hiện Dương Học Vũ đang ý vị thâm trường nhìn mình.
“Ý của cậu là?”
“Đúng.” Dương Học Vũ hiển nhiên đã rõ ràng suy nghĩ trong lòng Phương Mộc, “Là hắn làm.”
Theo công tác điều tra mở rộng, từng phần đầu mối được lần lượt tổng hợp đến cảnh sát.
Trong đó, vợ của nạn nhân Ngô Triệu Quang sở dĩ có thể nhanh chóng chạy tới hiện trường sau khi án phát sinh, là vì lúc rạng sáng nhận được tin nhắn gửi từ điện thoại di động của chồng. Nội dung tin nhắn chỉ ngắn ngủi có vài chữ: Trong nhà cháy rồi, mau tới cứu anh. Vợ Ngô Triệu Quang sau khi gọi lại, đã không còn ai nghe máy.
Ngày thứ hai sau khi vụ án phát sinh, điện thoại di động vừa gọi báo cháy, vừa gửi tin nhắn này được tìm thấy trong bồn hoa bên trong khuôn viên. Đồng thời tìm được, còn có chìa khóa của xe tải. Điện thoại di động vẫn nằm trong trạng thái khởi động, cuộc gọi đến từ vợ nạn nhân có hơn 10 cuộc. Đây là loại tuyệt vọng vẫn mang theo một tia mong đợi, có thể tưởng tượng được.
Trải qua kiểm tra điện thoại di động, ngoại trừ dấu tay của nạn nhân Ngô Triệu Quang ra, không phát hiện đầu mối có giá trị.
Cảnh sát phân tích, chiếc xe tải Ngũ Lăng màu xám nọ, hẳn là bị hung thủ lái tới thông đạo của xe chữa cháy. Chiếc xe này là vật chứng được cảnh sát tạm thời câu lưu, đã kéo tới bãi đỗ xe ngầm của phân cục bảo quản. Trải qua tiến hành khám nghiệm và kiểm tra toàn bộ chiếc xe, đặc biệt tay nắm cửa và vô lăng cùng những bộ phận như bộ ly hợp, ga, phanh xe, thế nhưng, không phát hiện đầu mối có giá trị. Bởi vậy có thể suy đoán, hung thủ khi gây án hẳn là đeo găng tay và bao chân.
Lại một vụ mê án không dấu vết có thể tìm ra.
Nếu từ biểu hiện đặc thù của vụ án không cách nào tìm được cửa đột phá, có lẽ, phân tích dấu hiệu tâm lý của hung thủ sẽ trở thành mạch suy nghĩ cuối cùng có thể thử nghiệm.
Phương Mộc cho rằng, thủ pháp gây án của hung thủ thể hiện rõ ràng động cơ trả thù.
Điểm này, cũng nhận được sự tán thành của đại đa số mọi người. Trên thực tế, cảnh sát từ khi bắt đầu điều tra đã đem đối tượng tình nghi tập trung trên người chồng của Hầu Vĩnh Mai Trình Nguyên —— Không ai có thể căm ghét nạn nhân Ngô Triệu Quang hơn anh ta. Song, kết quả điều tra cho thấy, Trình Nguyên sau khi tận mắt nhìn thấy vợ bị thiêu sống, vẫn bị vây bên bờ vực suy nhược thần kinh.
Bởi vì nhà bị đốt cháy nghiêm trọng, trong thời gian ngắn cũng không thích hợp ở lại, huống hồ hàng rào chống trộm dính da thịt của vợ mình vẫn như trước dựng trước cửa sổ. Cho nên, Trình Nguyên sau khi phát sinh hỏa hoạn vẫn ở nhờ nhà mẹ ruột. Cùng ngày phát sinh vụ án tới ngày kế, Trình Nguyên vẫn không rời khỏi nhà mẹ. Điểm này, đã lấy được chứng thật của mẹ Trình Nguyên. Bên cạnh đó, Trình Nguyên cũng không có đủ trình độ điều khiển, cũng không biết lái xe. Cảnh sát từng cân nhắc khả năng Trình nguyên mướn sát thủ, song, sau khi tiến hành sắp xếp điều tra lưu trữ cuộc gọi trong di động và đám người Trình Nguyên giao du, phát hiện không có gì dị thường.
Dưới cách nhìn của Phương Mộc, mặc dù có thể xác định động cơ của hung thủ là trả thù, thế nhưng, vụ án phóng hỏa này hiển nhiên không giống giết người trả thù bình thường. Ở một mức độ nào đó, hung thủ vô cùng hoàn mỹ phục chế lại vụ hỏa hoạn đầu tiên.
Đầu tiên, nạn nhân đều bị vây khốn bên trong, không cách nào chạy thoát.
Tiếp theo, nguyên nhân hỏa hoạn không cách nào dập tắt kịp thời đều là vì đường xe cứu hỏa bị chặn, hơn nữa, đầu sỏ gây ra đều là cùng một chiếc xe;
Cuối cùng, gia đình nạn nhân đều sau vụ hỏa hoạn chạy đến hiện trường, tận mắt nhìn thấy người thân bị thiêu sống.
Nhất là một điểm cuối cùng, dùng điện thoại của Ngô Triệu Quang hướng vợ nạn nhân gửi tin nhắn, hẳn là do hung thủ tự làm. Hung thủ gửi tin nhắn như vậy, mục đích cũng không phải để cứu người, mà là để cho vợ nạn nhân đến đám cháy thưởng thức quá trình chồng mình bị chết cháy.
Nạn nhân trong đám cháy, cảm nhận được tuyệt vọng và sợ hãi đồng dạng.
Người nhà nạn nhân bên ngoài đám cháy, cảm nhận được lo lắng và thống khổ đồng dạng.
Nhân viên chữa cháy trong quá trình dập tắt lửa, cảm nhận được phẫn nộ và bất đắc dĩ đồng dạng.
Cứ như vậy, thủ đoạn gây án của hung thủ đã biển hiện mãnh liệt mùi vị của gậy ông đập lưng ông. Một người, bởi vì hành vi vô ý thức công dân của mình, dẫn đến cái chết thảm của một người khác. Mà báo ứng đồng dạng, cuối cùng không kém một ly rơi vào trên người mình.
Loại khí chất lộ ra ở hiện trường phạm tội này, cùng án mạng trung học số 47 và án mạng tiểu khu Phú Dân quá tương tự!
Dựa vào đó, Phương Mộc hướng đơn vị phụ trách điều tra giải quyết vụ án này trịnh trọng đề xuất, phải xác nhập ba vụ án mạng để điều tra. Lý do là:
Thứ nhất, ba vụ án phản ánh xu hướng tâm lý phạm tội của hung thủ giống nhau. Do giáo viên dùng hình phạt mà dẫn đến học sinh tự sát (án mạng trung học số 47); Đứa con bất hiếu do tham lợi mà đuổi mẹ ruột ra khỏi nhà (Án mạng tiểu khu Phú Dân); Chủ xe do xem nhẹ an ninh công cộng mà gây ra cái chết thảm cho người khác. Dưới cách nhìn của hung thủ, trên người ba nạn nhân này đều có loại ác nào đó. Loại ác này, cũng không phải mang ý nghĩa tầm thường như đại gian đại ác. Song, đối với hung thủ mà nói lại không thể tha thứ được.
Mặc dù từ tư liệu chứng cứ hiện hữu đến xem, hung thủ không hề xuất hiện trong cuộc sống của những nạn nhân này, thậm chí ngay cả người gián tiếp bị hại bởi “hành vi ác” này cũng đều không tính. Song, trong lòng hắn, có lẽ đã xem chính mình như một kẻ trừng phạt, đồng thời sở hữu quyền hạn khiến cho những người gọi là “kẻ gây tội ác” này phải gieo nhân nào gặt quả nấy. Nói cách khác, hắn tựa hồ đồng cảm với những người chết bởi “hành vi ác” này, cũng tận lực muốn đem loại cảm thụ này, tác dụng ngược lại trên người kẻ gây tội ác.
Đây là một loại gây tội ác phi thường đơn giản, gần như trực tiếp —— tư tưởng báo ứng. Trên ý nghĩa nào đó, nó vô cùng ăn khớp với một trong những cách báo thù trong nền văn minh nhân loại —— hình thái báo thù tương đồng. Đó là ăn miếng trả miếng, lấy máu rửa máu. Mà từ liên quan với quan niệm báo ứng tương đối nguyên thủy này là: Công bằng. Nói cách khác, hung thủ dùng loại phương pháp “Gậy ông đập lưng ông” này, để thực hiện cái gọi là công bằng và chính nghĩa trong nội tâm của hắn.
Vì vậy, Ngụy Minh Quân cũng như Vu Quang, dùng tính toán đề số học cùng chạy đua với thời gian và sinh mệnh;
Khương Duy Lợi ứng nghiệm với cuồng vọng của chính mình, trở lại tử cung, cũng trong nước ối ấm áp treo ngược giống như hài nhi;
Ngô Triệu Quang thì lại bị xe của mình ngăn chặn đường sinh mệnh, chỉ có điều, lúc này đây chết trong ngọn lửa hừng hực chính là bản thân gã.
Bên cạnh đó, hiệu ứng khiến cho xã hội chấn động của ba vụ án này cũng vừa vặn là thứ hung thủ hy vọng được nhìn thấy nhất.
Khi ba “kẻ gây tội ác” bị dân chúng dùng ngòi bút làm vũ khí lần lượt theo những phương thức đầy cảm giác như định mệnh chết đi, có khối người vỗ tay tỏ ý vui mừng. Tựa hồ tâm tình kịch liệt của cả xã hội đều từ trong những vụ án này có thể được phát tiết. Hắn nhận được sự chấp nhận, thậm chí là tán dương, tựa hồ cũng càng thêm tin tưởng hành vi của mình không trái với luân lý, chí ít là cần thiết để bảo vệ sự công bằng và chính nghĩa.
Tới một mức độ nào đó, xu hướng tâm lý phạm tội của hung thủ trong loại hoàn cảnh bên ngoài này càng được củng cố và tăng mạnh. Hắn dám trong thời gian mấy tháng ngắn ngủi nhiều lần phạm án, cũng đã chứng thực điểm này.
Thứ hai, nạn nhân tương tự. Từ ý nghĩa bên ngoài nhìn xem, thuộc tính của bản thân nạn nhân ba vụ án mạng cơ hồ không hề tương tự. Ngoại trừ giới tính giống nhau ra, nghề nghiệp của nạn nhân, trình độ bằng cấp, tình hình thành viên gia đình, quan hệ xã hội kết giao, tình trạng kinh tế đều có khác biệt rất lớn. Song, sau khi tiến hành đánh giá mức độ rủi ro, có thể phát hiện, trên mức độ rủi ro bị xâm hại, ba nạn nhân đều có mức độ tương đồng cao.
Đó chính là, ba nạn nhân đều từng là “người có tiếng tăm”. Loại danh tiếng thình lình xảy ra này, đều đến từ chính cái gọi là “hành vi ác” khi còn sống của nạn nhân. Sau khi qua tin tức truyền thông công bố, hành vi của bọn họ đều bị phơi bày trong tầm mắt của công chúng, cũng nhanh chóng trở thành điểm nóng thảo luận khắp đầu đường cuối ngõ.
Dưới sự dẫn dắt và thổi phồng của truyền thông, “hành vi ác” của bọn họ đều bị phóng đại vô hạn, từ vô tình có thể khư khư biến thành nghìn người chỉ trích. Có kẻ nghiêm khắc lên án, có kẻ đòi đánh đòi giết. Dư luận nghiêng về một phía khiến cho những người thường này trong một đêm trở thành kẻ thù chung của toàn dân.
Ngụy Minh Quân và Khương Duy Lợi tự mình “Tiếng xấu rõ ràng” không cần nhiều lời, sau khi Hầu Vĩnh Mai bị chết cháy, Ngô Triệu Quang đồng dạng dưới áp lực của dư luận khổ không thể tả. Ngoại trừ tin tức dài dòng lê thê của báo chí ra, trong TV, đài phát thanh cũng đưa đi đưa lại bức ảnh chụp chiếc xe tải Ngũ Lăng màu xám của gã. Đặc biệt trên internet, người nhiều chuyện đối với tin tức liên quan đến Ngô Triệu Quang sau khi tiến hành xoi mói người thật thì bắt đầu phát tán khắp nơi. Từ số di động, số điện thoại nhà đến địa chỉ nơi ở, đơn vị công tác, thậm chí số liệu tin tức của vợ và thân quyến của Ngô Triệu Quang cũng bị công khai.
Từ các tư liệu Dương Học Vũ in từ những trang mạng này đến xem, cơ hồ trong từng tin tức quốc nội của các website xã hội, đều có đưa tin liên quan đến Ngô Triệu Quang, trong các công cụ tìm kiếm lớn, “Ngô Triệu Quang” và “Chủ xe Lăng”, “Đường xe cứu hỏa” đều là những từ khóa đứng đầu. Nhất là diễn đàn mạng, phía dưới từng bài viết về hỏa hoạn chung cư cao cấp Phú Đô đều kèm theo rất nhiều hồi âm. Trong đó, những từ nhìn mà phát hoảng như “Cho cả nhà hắn chết cháy”, “chủ xe vô lương tâm phải trả giá đắt”, “Tên cặn bã! Đi chết đi” nhiều không đếm hết.
Nếu đem sự phẫn nộ của công chúng phát tiết trên người Ngô Triệu Quang trở thành nhiệt năng, gã đâu chỉ trở thành một cái xác cháy sém, chỉ sợ ngay cả một chút tro cốt cũng không còn.
Loại hiệu ứng xã hội toàn dân đều nói đáng giết này, đều thể hiện rõ ràng trên người Ngụy Minh Quân, Khương Duy Lợi và Ngô Triệu Quang, mà vừa vặn là loại tính chất chung này, khiến cho ba người bị hại trở thành mục tiêu để hung thủ thể hiện sự “công bằng” và “chính nghĩa”. Không thể phủ nhận chính là, tất cả nạn nhân của loại bối cảnh dư luận này, cực kỳ củng cố động cơ gây án của hung thủ. Tới một mức độ nào đó, ý đồ của hung thủ yêu cầu độ phù hợp cao với tình cảm phát tiết của công chúng. Nói cách khác, hành động của hung thủ, cũng chính là suy nghĩ của công chúng. Trên thực tế, hung thủ tựa hồ trở thành người phát ngôn và người thực thi ý nguyện của công chúng. Có lẽ, không chỉ có trong cảm nhận của hung thủ, thậm chí trong cách nhìn của cả xã hội, giết chết ba người này, mặc dù đã vi phạm luật hình sự, nhưng tuyệt không trái với luân lý. Mẹ của Vu Quang gọi thẳng đây là “đại hiệp”, có lẽ đã hoàn toàn nói lên loại tâm niệm này.
Thứ ba, thủ pháp phạm tội tương tự. Từ biển hiện bên ngoài đến xem, thủ pháp của ba vụ án mạng này đều không giống nhau. Ba nạn nhân phân biệt chết vì sốc do mất máu, chết đuối và hỏa hoạn. Song, xuyên suốt những dấu hiệu bên ngoài, vẫn có thể phát hiện tính chất chung trong đó.
Đầu tiên, khi hung thủ gây án đều đeo găng tay và mũ trùm, cũng lưu ý tẩy sạch dấu chân;
Tiếp theo, bởi vì mỗi lần phạm án đều cần mang theo số lượng dụng cụ phạm tội nhất định, tỷ như két bảo hiểm, túi nước, thùng nước và thùng xăng vân vân, nghi ngờ hung thủ lái xe có động cơ đến hiện trường phạm tội;
Còn nữa, tính chất phần dụng cụ phạm tội giống nhau. Trong vụ án mạng tiểu khu Phú Dân và vụ phóng hỏa chung cư cao cấp Phú Đô, hung thủ đều từng dùng ête để gây mê nạn nhân, đồng thời sử dụng băng dính màu vàng giống nhau (hoặc tương tự) trói tay chân nạn nhân. Đáng lưu ý chính là, trong án mạng trung học số 47, hung thủ dùng phương pháp đánh bằng gậy gỗ khiến cho nạn nhân mất đi năng lực phản kháng, mà trong hai vụ án sau thì lại sử dụng ête. Đây dường như cho thấy trong những vụ án liên tiếp này, hệ số mạo hiểm và tin cậy của hung thủ đối với thủ đoạn gây án đã tiến hành suy ngược, cũng cố ý thăng cấp, tiến tới lựa chọn thủ pháp càng hữu hiệu, bảo đảm hơn.
Cuối cùng, hung thủ trong ba vụ án, đều chọn áp dụng trình tự vô cùng rườm rà không cần thiết để hoàn thành việc giết người. Từ tình hình phân tích xây dựng lại hiện trường đến xem, trước khi đẩy nạn nhân vào chỗ chết, hung thủ đều đã hoàn toàn chế phục được nạn nhân. Lúc này, giết chết bọn họ thật sự dễ như trở bàn tay. Song, hung thủ cam nguyện mạo hiểm dừng lại ở hiện trường thời gian quá dài, tùy thời có thể mạo hiểm bại lộ hành vi phạm tội, tốn thời gian tốn sức mà sắp xếp “nghi lễ” cực kỳ phức tạp để giết chết đối phương.
Vì vậy, Ngụy Minh Quân bị ép dùng máu mình coi như mực để giải đề thu được mật mã. Khương Duy Lợi trở lại “tử cung” rồi chết chìm trong nước ối, để thực hiện câu nói ngông cuồng “Có bản lĩnh bà nhét tôi về”. Trên người Ngô Triệu Quang thì gần như hoàn mỹ tái hiện cả quá trình chết cháy của Hầu Vĩnh Mai.
Loại hiện trường nghi lễ hóa này nhắn nhủ ý nghĩa rằng, nạn nhân từng mang đến thống khổ cho người khác, cuối cùng đều báo ứng trên người mình.
Với tâm tư kín đáo của hung thủ, không có khả năng không biết một đạo lý thế này: Hắn tiến hành càng nhiều hoạt động ở hiện trường, nguy cơ lưu lại dấu vết vật chứng càng lớn. Hắn sở dĩ vẫn cứ kiên trì làm như vậy, chính là vì hắn hy vọng mượn việc này gửi gắm tâm nguyện mãnh liệt thực hiện cái gọi là “công bằng”. Nói cách khác, đơn giản giết chết ba nạn nhân, cũng không thể thỏa mãn trọn vẹn nội tâm hung thủ cần. Đẩy bọn họ vào chỗ chết, tất nhiên là mục tiêu hung thủ theo đuổi. Song, trái ngược với kết quả tử vong này, hung thủ hiển nhiên càng coi trọng hình thức tử vong hơn. Vả lại, thông qua nghi lễ mang cảm giác định mệnh cực điểm và hình thứ hóa này, hung thủ cùng lúc đạt được sự phát tiết tâm tình và tâm lý nào đó, về phương diện khác, hắn cũng cố gắng mượn việc này hướng cả xã hội nhắn nhủ một thông tin thế này: Thiện ác có hồi báo.
Mặc dù căn cứ Phương Mộc đưa ra phía trên cùng những điều kiện tra án truyền thống không hoàn toàn phù hợp, mà phần nhiều là xuất phát từ suy đoán chủ quan, song, dưới sự ủng hộ mạnh mẽ của Dương Học Vũ, thị cục cuối cùng vẫn đồng ý với chủ trương của Phương Mộc, cũng từ và các phân cục cảnh sát địa phương điều động nhân viên, thành lập tổ chuyên án.
Tài liệu chứng cứ liên quan đến ba vụ án được thống nhất chỉnh hợp, tập trung đến tổ chuyên án phân tích xử lý, cố gắng trong thời gian ngắn nhất xác định phương hướng điều tra và phạm vi. Cùng lúc đó, Phương Mộc cũng tiếp nhận một nhiệm vụ: Làm chân dung tâm lý của hung thủ.
Đơn giản mà nói, Phương Mộc phải căn cứ vào tình hình hiện có, đối với động cơ, hành vi, mục đích và đặc điểm tâm lý của hung thủ tiến hành phân tích tương quan, tiến tới tiến hành miêu tả thuộc tính tương quan của hung thủ. Loại miêu tả này, cung cấp cho cảnh sát một phần phác thảo miêu tả đặc thù tương đối trực quan của đối tượng tình nghi, để thu nhỏ phạm vi điều tra, đồng thời đoán trước khả năng phạm tội mới và đặc điểm, đồng thời xác định phương hướng điều tra, cùng đưa ra trọng điểm công tác phòng bị.
Ở tình huống bình thường, thông tin chân dung tâm lý phạm tội chủ yếu căn cứ từ phân tích nghiên cứu khám nghiệm hiện trường và nạn nhân, người cảm nhận hiện trường (ví dụ như nhân chứng). Từ ba vụ án này đến xem, người cảm nhận hiện trường ít. Hơn nữa, dấu vết rõ ràng hung thủ lưu lại ở hiện trường lại thiếu. Song, không có thông tin, bản thân chính là một loại thông tin, cũng có thể ở một vài phương diện nói rõ thuộc tính tâm lý của đối tượng tình nghi.
Từ tình huống hiện hữu đến xem, nhiệm vụ này chắc chắn rất gian khổ, hơn nữa, từ ý nghĩa của nó có thể vạch rõ phương hướng điều tra. Bằng không, hết thảy hoạt động điều tra đều chỉ như bắn tên không đích (ví với lời nói hành động không mục đích rõ ràng, không sát thực tế). Tổ chuyên án chỉ cho Phương Mộc thời gian năm ngày.
Tất cả mọi người đều đang đợi chờ xem, hắn, đến tột cùng là dạng người gì?