Đọc truyện Tống Y – Chương 37: Nhi khoa biện chứng
Tiễn Bất Thu ra hiệu bảo mua một miếng kẹo nhỏ, tay hắn cầm miếng kẹo đưa đi đưa lại: “Đến đây! Ăn đi! Ngọt lắm!”.
Phụ nhân nọ vội kéo đứa trẻ ở trong lòng ra nói: “Hoan nhi! Mau! Thần y gia gia cho con ăn kẹo đó, mau cám ơn thần y gia gia đi”.
Đứa nhỏ rốt cục cũng thò cánh tay nhỏ khô gầy ra, Tiễn Bất Thu một tay cầm lấy cổ tay nó, tay kia cầm miếng kẹo mạch nha giơ trước mặt nó, mỉm cười hỏi: “Có thích ăn đường không?”
Đứa nhỏ gật đầu rồi lại lắc đầu, nó muốn rụt tay lại nhưng bị Tiễn Bất Thu nắm chặt không buông làm nó muốn khóc, Tiễn Bất Thu đặt miếng kẹo mạnh nha vào tay trái nó: “Ăn đi! Ngon lắm đó! Dùng lưỡi mút không được dùng răng cắn nếu không nó sẽ dính vào răng cháu” Nói xong hắn cười hì hì buông tay đứa bé ra, thuận thế hắn vỗ nhẹ vào bụng đứa bé rồi cười nói: “Ăn nhiều vào, cơ thể cháu mới có thể khang kiện được”.
Đứa bé liếc nhìn hắn một cái rồi cầm miếng kẹo mạch nha đặt ở bên mép, nó thè lưỡi ra liếm liếm, vừa liếm một chút mày nó cau lại nó ném miếng kẹo xuống đất rồi xoay người trốn trong lòng mẫu thân.
“Đứa nhỏ này!” Phụ nhân mặt đỏ bừng, quay sang xin lỗi Tiễn Bất Thu rồi nàng phát nhẹ vào mông nó: “Con sao lại không nghe lời như thế! Sao con vất miếng kẹo của gia gia xuống đất?”.
Đứa bé lập tức hét lên thảm thiết, nó lại lăn xuống đất, nằm lăn lộn trên mặt đất.
Phụ nhân lại càng xấu hổ, nàng vừa la hét đứa nhỏ đang lăn lộn trên nền nhà, vừa nói lời xin lỗi Tiễn Bất Thu.
“Không sao! Lão phu đã xem mạch của nó, cũng đã nhìn qua đầu lưỡi của nó” Tiễn Bất Thu vừa cười vừa vuốt râu, hắn xoay người nói với Diêm diệu thủ: “Tại sao ngươi lại chuẩn đoán là tỳ hư(1) ?”
Ánh mắt Diêm diệu thủ có chút xấu hổ, hắn đỏ mặt nói: “Khi con chuẩn bệnh cho đứa nhỏ này, nó cũng giống như lúc trước không cho con xem mạch, cũng không cho đồ nhi xem lưỡi, đồ nhi thấy nó gầy gò, mặt vàng, bụng trướng, kém ăn nên đồ nhi nghĩ đó là do tỳ hư”.
Tiễn Bất Thu lại nhìn Hàm Đầu: “Còn ngươi? Ngươi nghĩ thế nào về suy luận của sư huynh?”
Tính Hàm Đầu thẳng như ruột ngựa, hắn cười thô lỗ nói: “Trong Chư Bệnh Nguyên Hậu Luận có nói: Trẻ nhỏ khi ăn không được ăn quá no, ăn no thì làm tổn thương tỳ, tỳ tổn thương thì không thể tiêu hóa thức ăn làm cho tứ chi đứa bé nặng nề, thân thể nóng nực, da bụng vàng vọt. Sư phụ đã dạy rằng: ‘Chủ tỳ gặp trở ngại, gây ra chứng buồn ngủ, thân thể nóng ẩm ướt, không thì vừa nôn mửa vừa tiêu chảy gây ra thiếu nước.’ Lại nói tiếp: ‘Tỳ bệnh, gây ra buồn ngủ cùng tiêu chảy, không muốn ăn uống.’ Cho nên đồ nhi cho rằng, sư huynh chuẩn đoán rất có lý đứa bé này đúng là tỳ hư, cần phải điều trị tỳ vị (2).”
“Vậy tại sao sư huynh của ngươi kê đơn thuốc đứa bé uống vào lại không có hiệu quả?”
Hàm Đầu bối rối nói: “Cái này………., đồ nhi cũng không biết”.
“Đó là vì phương thuốc không có đúng chứng.” Tiễn Bất Thu thở dài lắc đầu: “Vi sư ta đã nói qua rất nhiều lần, khi xem bệnh cho trẻ nhỏ phải đặc biệt chú ý, phải chú ý vẻ mặt cùng vùng mắt , kiểm tra ngũ tạng của trẻ nhỏ, mặt khác còn phải chú ý đến động tác của đứa nhỏ. Hàm Đầu, ngươi nói xem, nên chẩn bệnh cho đứa bé như thế nào?”
Hàm Đầu ho khan một tiếng, ngẩng đầu lên nói: “Sư phụ đã dạy: Xem mặt, lấy má trái để xem gan, má phải xem phế, trán xem tim, mũi xem tỳ, mắt xem thận. Triệu chứng của từng cơ quan như sau: Màu đỏ là tâm nhiệt, màu hồng là tâm hư nhiệt, màu vàng là tỳ hư, không có tinh quang là thận hư nhược.’ Lại quan sát giấc ngủ của đứa bé lúc nằm ngửa, tay chân có dao động hay không,là xem bệnh của ngũ tạng. Sư phụ nói: Tâm không ổn định, hay khóc không bình tĩnh, uống nước thì run rẩy, không thì nằm kinh sợ bất an. Gan khô, thì mắt mở to, hay ngáp, tự nhiên buồn bực, không thì nghiến răng, hay thở dốc. Nhiệt thì ngoại tức, còn ẩm ướt thì nội tức. ”
“Tốt, ngươi nói xem làm cách nào để xem được mạch cho đứa bé?”
“Sư phụ đã dạy: ‘Trẻ nhỏ mạch loạn không ổn định, khí cùng mạch Huyền xung đột, làm thực phẩm ăn vào bị dồn ứ, phong phù, lạnh trầm tế’… sư phụ, sáu loại mạch tượng của trẻ em có cần đọc ra không?’ ”
“Không cần đọc, cho ngươi đọc thuộc như vậy thì đến trời tối cũng không xong” Tiễn Bất Thu vuốt chòm râu cười gượng nói: “Nếu ngươi đã nhớ kỹ phương pháp chẩn bệnh, vậy ngươi hãy xem triệu chứng bệnh của đứa nhỏ này là gì?”
Hàm Đầu nghiêng đầu nhìn đứa bé một lúc lâu, hắn bối rối lắc đầu nói: “Sư phụ, nếu không phải tỳ hư vậy thì đồ nhi không biết”.
Tiễn Bất Thu thở dài: “Ta vừa mới xem mạch của đứa nhỏ này, kiểm tra lưỡi, đứa nhỏ này mạch trầm, nhẹ, đầu lưỡi đỏ, mặt lưỡi dầy, thể trạng gầy gò, sắc mặt vàng vọt, kém ăn, hơi thở có mùi hôi, bụng trướng như cái trống, đêm ngủ không an giấc, nước tiểu vàng, đổ nhiều mồ hôi, đại tiện khô ráo, tại sao xảy ra những triệu chứng đó chứ?”
Đỗ Văn Hạo đang lặng lẽ quan sát, nghe nói thế hắn thầm giật mình nghĩ lão nhân này cũng rất lợi hại, dùng kẹo mạnh ra để có cơ hội nắm cổ tay đứa bé một lát đã lập tức phát hiện mạch tượng rõ ràng, cho đứa bé liếm kẹo không chỉ là phương pháp xảo diệu mà còn có thể trong khoảng thời gian ngắn ngủi chuẩn đúng tình trạng của mạch và lưỡi, có thể nói hắn đã đạt tới trình độ xuất thần nhập hóa, trong nháy mắt đã tra rõ chứng bệnh của đứa bé thật không hổ danh hiệu thần y. Nhưng mà đồ đệ của hắn vừa đọc thuộc gì đó, hình như mình đã xem qua ở đâu, chỉ là nhất thời nghĩ không ra.
Hàm Đầu nghe sư phụ nói, bỗng nhiên tỉnh ngộ, hắn đỏ mặt cúi đầu nói: “Sư phụ, đồ nhi biết. Đây là chứng ăn quá no, thức ăn tích tụ không tiêu hóa được gây nên bệnh”.
“Ừ! Tỳ hư không phải tỳ bị thương tổn, đứa trẻ này bị chướng bụng, phải điều trị chứng ăn khó tiêu thì bệnh này tự nhiên khỏi hẳn nhưng ngươi lại chẩn đoán nhầm sang tỳ hư, lấy bổ khí lợi tỳ làm đầu để kê đơn. Hơn nữa người nhà của nó còn sai lầm dùng nhân sâm, súp gà bồi bổ cho nó nên gây ra thừa chất, làm kém ăn, bụng trướng như cái trống, phải biết rằng không cần biết dùng thức ăn bồi bổ hay là dược bổ nếu đã lầm chứng bệnh thì chỉ làm bệnh nặng thêm đó chính là “Bổ lầm, tăng bệnh”.
Diêm diệu thủ cùng Hàm Đầu liên tục gật đầu, cả hai khom người nói: “Chúng đồ nhi ghi nhớ lời sư phụ dạy bảo”.
“Ừm, vậy ngươi nói ra xem bây giờ nên làm thế nào?”
Hàm Đầu tinh thông y điển, nói rất trôi chảy nhưng khi vận dụng lại không linh hoạt, sư phụ hắn không chỉ đích danh ai kê đơn thuốc, hắn liền ngẩng đầu nhớ lại y điển, kết quả hắn nhớ lại tất cả các phương thuốc trị bệnh trong y điển nhưng hắn lại không biết chọn phương thuốc nào, hắn buồn bực cúi đầu suy tư. Diêm diệu thủ đúng là sư huynh, phản ứng mau lẹ, hắn vừa nghĩ một lát rồi khom người nói: “Sư phụ, nếu nguyên nhân là do ăn không tiêu thì phải là tiêu thức ăn, điều trị chứng nhiệt nóng của dạ dày. Trước tiên phải bổ tỳ để lợi dạ dày”.
“Vậy ngươi kê cho đứa bé kia một đơn thuốc”.
“Dạ!”
Đỗ Văn Hạo vội đứng dậy lui ra sau, Diêm diệu thủ cũng không khách sáo, hắn câng câng ngồi xuống ghế, tay cầm bút lông viết một đơn thuốc, nét chữ của hắn cũng khá đẹp, hắn cầm đơn thuốc chần chừ một lát rồi hỏi:”Sư phụ, quay về đường của chúng ta lấy thuốc hay lấy thuốc ở đây?”
“Nói nhảm, ngươi kê đơn ở đây thì đương nhiên phải dùng thuốc của Ngũ Vị đường”.
“Dạ”
Hàm Đầu vội đem phương thuốc cho phụ nhân, phụ nhân liên thanh tạ ơn, tiếp nhận đơn thuốc,đưa cho tiểu nhị Ngô Thông, Ngô Thông tiếp nhận rồi liếc nhìn Lâm Thanh Đại thấy nàng mỉm cười không có phản đối, hắn mới bắt đầu bốc thuốc theo đơn.
Phụ nhân nọ cầm thuốc, trả tiền khám chữa bệnh, miệng liên tục tạ ơn rồi ôm con rời đi.
Tiễn Bất Thu lúc này mới đứng dậy đi tới trước mặt Đỗ Văn Hạo, hắn chắp tay nói: “Đỗ tiên sinh, lúc trước đồ đệ lão phu đến gặp tiên sinh, ăn nói không phải phép, đắc tội với tiên sinh, mong tiên sinh thứ lỗi”.
Đỗ Văn Hạo vội chắp tay nói: “Không sao, không sao, thần y quá lời rồi, mời thần y sang phòng khách nói chuyện”.
“Đa tạ!”
Hai người sóng vai nhau tiến vào phòng khách, Lâm Thanh Đại, Diêm diệu thủ cùng Hàm Đầu cũng đi vào, sau khi phân chủ khách ngồi xuống, Tiễn Bất Thu chắp tay nói: “Lão hủ lần này đến đây, ngoại trừ việc tạ lỗi thay cho đồ đệ còn có một nghi vấn muốn thỉnh giáo tiên sinh.”
“Không dám! Xin mời thần y cứ nói”.
“Bệnh của Trương lão hán, lão hủ cũng đã xem qua, cũng đã kê thanh long thang cho ông ta uống, bệnh cũng thuyên giảm chỉ là không thể trừ tận gốc, mới rồi đồ đệ ở quý đường nghe tiên sinh nói bệnh của Trương lão hán do thận hư sinh gây nên suyễn phải bổ thận thì mới trị tận gốc căn bệnh, lão hủ muốn thỉnh giáo không biết tiên sinh lấy phương thuốc này từ y điển nào?”
Đỗ Văn Hạo mỉm cười: “Thần y.”
“Không dám, cứ gọi tục danh của lão hủ là được”.
“Ha, ha, Tiễn tiên sinh, mới rồi tại hạ nói chuyện với lệnh đồ cũng có chút bừa bãi mong tiên sinh không để tâm đến điều đó.”
Diêm diệu thủ ở bên cạnh nói xen vào: “Được rồi, đừng giấu giếm nữa, ta cũng đã đến nhà Trương lão hán xem qua thang thuốc của ngươi, quả thật trong phương thuốc bổ thận đó có địa hoàng và các loại dược liệu khác, nếu là ngươi tự bịa ra một đơn thuốc như thế ngươi đúng là có dũng khí làm bậy, không sợ làm chết người hay sao? Sư phụ ta đặc biệt đến hỏi ngươi rốt cuộc ngươi kê cho Trương lão hán đơn thuốc gì, đưa cho sư phụ ta xem một chút, nếu là không thích hợp, sẽ chỉ điểm cho ngươi, nếu là có hại, lang băm như ngươi cũng không thể tùy tiện hại người! Nói nhanh đi!”
Ngôn ngữ của Diêm diệu thủ không tử tế, nhưng Tiễn Bất Thu chỉ mỉm cười chứ không ngăn lại.
(1)Tỳ hư: Lá lách suy nhược.
(2)Tỳ vị: Tỳ là lá lách, vị là dạ dày.
:71: