Đọc truyện Quan Cư Nhất Phẩm – Chương 24: Làm lớn chuyện (3)

Khổng Thánh Nhân có nói: “Dân khả sử do chi, bất khả sử nhi tri”. Không cần biết nguyên ý của câu trên là sao, nhưng từ xưa tới nay, hàng trăm ngàn vị hoàng đế và quan viên đều nhất trí giải thích nói là: Người dân nên ngu một chút thì hơn.

*** Có thể bảo dân đi theo con đường của ta, không cần bảo họ biết đó là cái gì.

Vì sao chứ? Bởi vì ngu mới dễ lừa, ngu mới dễ thỏa mãn, ngu mới dễ sai bảo. Quản lý những người dân ngoan ngoãn thoải mái nhường nào.

Nhưng hiện giờ có kẻ không ngoan nữa rồi! Không ngờ lại dám kích động tâm tình của bách tính trong huyện, làm cho bọn họ bát nháo nhặng xị, kích động dâng thư, mang theo thế không đạt được mục đích không từ bỏ. Con bà chúng nó, thế này chẳng phải đẩy Lý huyện lệnh đại nhân lên lò lửa hay sao? Câu kia nói thật hay “Xin hỏi Thiệu Hưng ngày nay là thiện hạ của nhà nào?”

Huyện đại nhân cuối cùng cũng phẫn nộ, ông ta vỗ bàn quát:
– Người đâu, thay áo cho bản quan, ta muốn thăng đường.

Người hầu vội vàng lục hòm tìm quan phục của lão gia. Vừa mang ra xem thì nó đã mọc rêu xanh um rồi, thì ra gần đây mưa liên miên, huyện đại nhân thì suốt cả tháng trời chẳng làm việc, quan phục bằng lụa để lâu, đã biến thành áo choàng lông, có thể mặc cho mùa đông được rồi.

Huyện đại nhân chỉ đành mặc thường phục thăng đường, tức tối ngồi xuống sau bàn lớn, nhìn ai cũng thấy ngứa mắt, thể là chửi từ huyện thừa, chủ bộ, điền sử tới tuần kiềm một trận.

Chửi xong vẫn phải phân công nhiệm vụ, ném tấm thẻ bài đỏ chót, nói với Mã điền sử chưởng quản trị an bắt bớ hạ lệnh:
– Tra cho ta, tra ra bất kể là ai cũng mang về cho ta.

Điển sử không dám nói gì, nhặt thẻ bài lên, dẫn đám người tuần kiểm đi tra án bắt người.

*** Điển sử : Quan không phẩm, quản lý việc trị an, truy bắt, giám ngục.

Đám người thô lỗ vừa đi, trong công đường lớn “gương sáng treo cao”, chỉ còn lại đám văn nhân huyện thừa, chủ bộ, lục thư phòng. Huyện thái gia bỏ bê công việc lâu ngày, dựa vào mấy vị này để quản lý cả huyện, Lý huyện lệnh tự nhiên hết sức nể trọng bọn họ. Chỉ thấy ông ta mặt mày khổ não nói:
– Chư vị, chuyện này mà không xử lý tốt ấy mà, cả đám chúng ta xui xẻo hết, chúng ta phải bàn bạc kỹ lưỡng.

Mọi người đều gật đầu, đem ánh mắt chiếu vào Huyện thừa đại nhân, nhân vật số hai trong huyện, chờ ông ta phát biểu. Vị huyện thừa này họ Trương xuất thân cử nhân, bằng cấp địa vị chỉ đứng sau huyện lệnh đại nhân, mà tư cách thì cao hơn rất nhiều. Chỉ thấy ông ta hắng giọng một tiếng, hơi làm bộ nói:
– Đường tôn đại nhân, theo thu hạ thấy, chuyện này cho dù có bắt được kẻ gây họa cũng vô ích.

*** Đường tôn: Cách xưng hô của cấp dưới với huyện lệnh.

Hai mắt Lý huyện lệnh híp lại:
– Vì sao nói câu này.

– Nghi can kia xúi bẩy hai huyện, chẳng qua là vì muốn mở rộng thanh thế, làm lòng dân phẫn nộ, hiện giờ xem ra hắn đã làm được rồi.
Huyện thừa thong thả nói:
– Hiện giờ chúng ta bắt hắn chăng nữa cũng chỉ làm bách tính càng thêm kích động, chẳng may làm chuyện gì vượt giới hạn, thì ngài khó mà ăn nói được với tri phủ đại nhân.

Thực ra luận về năng lực xử lý công vụ, ông ta cũng chẳng giỏi hơn huyện đại nhân không màng chính sự kia là bao.

Lý huyện lệnh nghĩ lại, đúng là như thế thật, bất giác cả giận:
– Nếu đã như thế vì sao vừa rồi không cản ta lại?

– Đại nhân bớt giận, ti chức cho rằng để bọn họ khua chiêng gióng trống một hồi cũng tốt. Hẳn là có thể chấn nhiếp đám điêu dân kia, hạ bớt khí thế của bọn chúng.
Trương huyện thừa vội cười bồi:
– Làm bộ mà không làm thật, ý của ti chức là như thế.

– Ừ…
Lý huyện lệnh chậm rãi gật đầu:
– Lời của lão thành như ngươi, bản quân không thể không nghe. Nhưng rốt cuộc là kẻ nào gây chuyện đằng sau thì vẫn phải tra cho ra. Khi ấy bản quan không tha cho hắn.

– Đại nhân anh minh.
Đám thuộc hạ đồng thanh hô.

Huyện thừa nói xong thì tới người đứng thứ ba là Trần chủ bạ lên tiếng, ông ta trước tiên nhìn huyện thừa đại nhân rồi nhìn đường tôn đại nhân. Cuối cùng mặt mày méo xẹo nói:
– Đại nhân, vậy có thả Vương Nhị Hổ không?

Vương Nhị Hổ chính là tên đại hán đen đúa bắt được hôm nọ, là thân đệ của Vương Lão Hổ lão đại Hổ Đầu hội Sơn Âm.

*** Chủ bạ: Quan quản lý chuyện văn thư.

Vì để chuộc tên đệ đệ ngu xuẩn về, Vương Lão Hổ sai người tìm Trương huyện thừa, biếu 20 lượng bạc. Đó là lương bổng một năm của Trương huyện thừa, ông ta lại thấy đây chẳng phải là chuyện to tát gì, liền đồng ý ngay. Trước tiên thông báo cho điển sử kiêm quản giám ngục, để đám tiểu tốt đừng hành hạ Vương Nhị Hổ, rồi đi cầu xin huyện lệnh.

Lý huyện lệnh cả ngày chẳng màng tới công việc, đâu thèm nghĩ nhiều? Chưa hỏi rõ ràng đã đồng ý ngay, nào ngờ Hổ Đầu hội hết sức ngông cuồng, không ngờ lại tới bản huyện gây tội một lần nữa, bắt lấy Diêu Trường Tử cứu người hôm đó. Nên mới gây ra chuyện thị phi đằng sau.

– Còn thả cái rắm!
Huyện thái gia xưa nay luôn tự cho mình văn nhã không ngờ lại văng tục:
– Trông coi hắn cẩn thận cho ta, không cho bất kỳ kẻ nào thăm hỏi.

Huyện thừa đại nhân thầm thở dài, chửi trong bụng :” Vương Lão Hổ ơi là Vương Lão Hồ, sao ngươi làm càn như thế? Đệ đệ còn chưa thả ra đã dám gây chuyện, chẳng phải muốn ăn đòn sao?”

– Vậy hiện giờ phải làm sao?
Thấy hai vị quan trên nổi giận, Trần chủ bạ chỉ đành liều mình hỏi.

Lý huyện lệnh nhìn Trương huyện thừa, hừ một tiếng:
– Không phải ngươi quen với bọn chúng sao? Đi mang tên Trường Tử hay Đoản Tử gì đó về đây đi.

Trương huyện thừa chỉ đành ấm ức lãnh mệnh rời đi.

… ….

Thế là mỗi bên một việc chia nhau làm. Lại nói về việc đi bắt người của Mã điển sử, hoài nghi đầu tiên chính là cả nhà Thẩm Hạ, liền dẫn một đám công sai, khí thể hùng hổ tới lều cỏ bên sông, mời biết được người ta không ở đó nữa.

Qua một phen nghe ngóng, bọn họ tìm tới được Thẩm gia đại viện, vừa thấy hai cây cờ tiến sĩ đứng trước kỉa, tức thì khí thể sụt giảm ba phần.

Mã điển sử thầm kêu xui xẻo, chỉ đành để thủ hạ đợi ở đằng xa, một mình tới đưa thẻ bài huyện thái gia ném ra cho trông cửa, nói:
– Huyện tôn đại nhân có lệnh, điều tra ác đồ tung tin đồn, xin vị huynh đệ đi vào bẩm báo một tiếng, mời Thẩm Hạ tướng công theo chúng tôi tới nha huyện đối chất.

Trông cửa không nghe, chỉ vào cây cờ lớn trước cửa nói lớn:
– Thẩm gia chúng ta là dòng dõi nho gia, ba đời không có nam phạm tội, nữ tái giá, dựa vào cái gì mà hoài nghi chúng ta.
Nói rồi còn dọa dẫm:
– Cẩn thận hai vị lão gia nhà ta dâng thư lên đô sát viện, tố cao các ngươi kiếm cớ quấy nhiễu.

Mặt Mã điển sử vốn dài như mặt ngựa, nghe thế mằt càng dài thuỗn ra, xuống nước nói:
– Chúng tôi chỉ mời Thẩm tướng công đi một chuyến, không hề có ý gì khác.

Trông cửa đang muốn thừa thắng truy kích, nhưng nghe đằng sau có giọng nói nghiêm túc vang lên:
– Chuyện gì thế hả?

– Nhị gia.
Trông cửa vội khom người hành lễ.