Đọc truyện Gatsby vĩ đại – Chương 14: part 2
– Phòng khách “kháu” (3) đấy chứ. – Jordan thì thào với giọng cung kính làm mọi người cười ồ.
– Mở cửa sổ nữa ra, – Daisy ra lệnh, không quay lại.
– Không còn cửa sổ nào nữa.
– Thế thì gọi điện thoại bảo mang lên đây cái rìu…
– Tốt hơn là quên cái nóng đi, – Tom bực tức nói. – Càng kêu ca càng làm mình thêm khó chịu gấp mười lần.
Tom gỡ chai rượu ra khỏi cái khăn mặt quấn xung quanh và đặt nó lên bàn.
– Ông nên để bà ấy yên, người anh em ạ, – Gatsby nói. – Chính ông đã đòi ra thành phố.
Gian phòng lặng đi một lúc. Cuốn danh bạ điện thoại tuột khỏi đinh rơi tung xuống sàn. Thấy vậy, Jordan thì thào hai tiếng “Xin lỗi” nhưng lần này không có ai cười.
– Để tôi nhặt lên cho, – tôi nói.
– Tôi nhặt rồi, – Gatsby ngắm nghía sợi dây đứt, khẽ “Hừm” một tiếng với một vẻ chăm chú rồi quăng quyển sách lên một chiếc ghế.
– Câu nói ưa thích của ông đấy phải không? – Tom hỏi gay gắt.
– Cái gì?
– Mấy tiếng “người anh em”, ông nhặt được ở đâu ra thế?
– Thôi nào, Tom, – Daisy quay mặt khỏi gương, – mình mà cứ châm chọc nữa thì em sẽ không ở đây thêm một phút nào. Mình gọi điện thoại bảo đem đá lên cho vào rượu đi.
Khi Tom cầm lấy máy nói thì cái nóng bị nén tức bật ra thành âm thanh và chúng tôi nghe thấy những hợp âm gở trong bản “Hành khúc hôn lễ” của Mendelssohn từ phòng nhảy bên dưới vọng lên.
– Ai lại cưới nhau giữa trời nóng nực này. – Jordan kêu lên với giọng buồn thảm.
– Thế mà… tôi cưới vào giữa tháng Sáu đấy – Daisy hồi tưởng. – Louisville, giữa tháng Sáu! Có kẻ ngất. Ai ngất, Tom nhỉ?
– Biloxi, – Tom trả lời cộc lốc.
– Một gã tên là Biloxi. “Blocks” Biloxi mà túi thì chẳng có mốc xì gì cả (4) – đúng thế đấy – và gã lại là người Biloxi, bang Tennessee. (5)
– Người ta khiêng hắn vào nhà em, – Jordan bổ sung, – vì nhà em ở cách nhà thờ có mấy bước. Thế là hắn ở lì nhà em ba tuần, cho đến khi ba em phải tống cổ, hắn mới đi. Hắn đi được một ngày thì ba em qua đời. – Sau một lát Jordan nói thêm. – Hai sự việc không liên quan gì đến nhau.
– Tôi trước có quen một người tên là Bill Biloxi ở Memphis, – tôi nói.
– Anh em họ hắn đấy. Trước khi hắn đi em đã biết hết lai lịch nhà hắn. Hắn cho em một cái gậy đánh gôn bây giờ em vẫn còn dùng.
Tiếng nhạc lặng đi khi buổi lễ bắt đầu và bây giờ từ ngoài cửa sổ vọng vào một tiếng reo hò kéo dài, tiếp theo sau là những tiếng hét “Hoan hô!” ngắt quãng và cuối cùng vang lên một điệu nhạc jazz khi chuyển sang mục khiêu vũ.
– Chúng ta già mất rồi, – Daisy than thở. – Nếu còn trẻ thì chúng ta đã đứng lên nhảy rồi.
– Hãy nhớ đến gương Biloxi – Jordan nhắc nhở nàng. – Anh Tom, anh quen hắn ở đâu nhỉ?
– Biloxi ấy à? – Tom cố nghĩ. – Tôi không quen. Hắn là bạn của Daisy.
– Không phải, – Daisy phủ nhận – Đó là lần đầu tiên em gặp hắn. Hắn đi cùng toa xe lửa riêng đến cơ mà.
– Ấy là vì hắn bảo hắn quen mình. Hắn bảo hồi trẻ hắn sống ở Louisville. Asa Bird kéo hắn lại nhà vào phút chót, hỏi xem còn chỗ cho hắn đi cùng không.
Jordan cười tủm tỉm:
– Có lẽ hắn muốn đi bám xe nhờ về quê. Hắn lại kể với em hắn là trưởng lớp các anh ở trường đại học Yale đấy.
Tôi và Tom ngây người nhìn nhau:
– Biloxi?
– Trước hết bọn tôi không có trưởng lớp nào cả…
Gatsby bồn chồn gõ chân liên hồi xuống sàn và bỗng dưng Tom quay sang anh.
– Nhân đây xin hỏi ông Gatsby, hình như ông là cựu sinh viên Oxford thì phải.
– Không hẳn thế.
– Ồ, có chứ. Nghe nói ông đã học ở Oxford mà.
– Có, tôi có học ở đấy.
Gian phòng lặng đi một lúc, rồi giọng Tom hồ nghi và châm chọc:
– Chắc chắn ông học ở đấy hồi Biloxi học ở Yale.
Gian phòng lại lặng đi một lúc nữa. Một người hầu phòng gõ cửa đem vào rượu uýtxki pha đá với bạc hà, nhưng bầu không khí im lặng vẫn không bị xua tan sau câu “xin cảm ơn” của anh ta và sau khi cánh cửa được khép lại nhè nhẹ. Chi tiết quan trọng này trong cuộc đời Gatsby cuối cùng sắp được làm sáng tỏ.
– Tôi đã bảo với ông là tôi có học ở đấy.
– Tôi đã nghe ông nói rồi, nhưng tôi muốn biết là vào thời gian nào.
– Đó là vào năm một nghìn chín trăm mười chín. Tôi chỉ ở đấy có năm tháng. Vì lẽ đó tôi không thể thực sự coi mình là cựu sinh viên Oxford.
Tom đưa mắt nhìn quanh xem chúng tôi có hoài nghi như anh không. Nhưng chúng tôi đều nhìn Gatsby.
– Đó là một cơ hội dành cho các sĩ quan sau ngày đình chiến, – Gatsby nói tiếp. – Chúng tôi được quyền đến học tại bất kì trường đại học nào ở Anh và Pháp.
Tôi muốn đứng dậy vỗ vỗ lưng anh. Tôi lại thấy hoàn toàn tin ở anh như trước đây đã từng tin anh.
Miệng cười mỉm, Daisy đứng lên, ra ngồi ở bàn.
– Mình mở rượu đi, Tom, – nàng ra lệnh. – Em sẽ pha cho mình một cốc uýtxki bạc hà. Rồi mình sẽ hết vẻ ngốc nghếch như thế… Xem thứ bạc hà này này.
– Khoan đã, – Tom giật giọng. – Tôi muốn hỏi ông Gatsby một câu nữa.
– Ông cứ hỏi, – Gatsby trả lời hoà nhã.
– Ông định gây ra chuyện bất hoà gì trong gia đình tôi?
Thế là cuối cùng họ đã nói toạc ra với nhau và Gatsby lấy làm hài lòng.
– Đâu phải ông ấy gây bất hoà. – Daisy tuyệt vọng nhìn hết người này đến người kia. – Có mình gây ra thì có. Mình hãy bình tĩnh một chút nào.
– Bình tĩnh! – Tom mỉa mai nhắc lại: – Có lẽ cái mới nhất bây giờ là khoanh tay ngồi yên để cho một kẻ Vô danh tiểu tốt từ nơi Vô sở tại đến làm tình với vợ mình. Thế nào chứ nếu cô cho như vậy là phải thì nên chừa tôi ra… Thời buổi này, người ta bắt đầu giễu cợt cuộc sống gia đình và các thể chế gia đình, rồi chẳng bao lâu nữa sẽ tung hê hết cả và cuối cùng da đen da trắng lấy lẫn nhau mất thôi.
Những lời lắp bắp nóng nảy bừa phứa đã đẩy Tom đến chỗ đứng trơ một mình trên ranh giới cuối cùng của văn minh.
– Ở đây đều là người da trắng cả, – Jordan nói khe khẽ.
– Tôi biết tôi không được nhiều người hâm mộ. Tôi không tổ chức những cuộc vui lớn. Có lẽ phải biến nhà mình thành chuồng lợn thì mới mong có bạn bè… ở cái thế giới hiện đại này.
Như tất cả mọi người có mặt ở đây, tôi rất bất bình, song cứ mỗi lần Tom mở miệng nói là tôi chỉ muốn phì cười vì anh đã biến đổi hẳn từ kẻ ăn chơi thành kẻ lên mặt răn đời.
– Tôi cũng có đôi điều muốn nói với ông, người anh em ạ. – Gatsby bắt đầu. Nhưng Daisy đã đoán được ý anh, nàng luống cuống ngăn lại.
– Đừng!… Thôi ta về cả đi. Ơ kìa, sao lại không về nhỉ?
Tôi đứng dậy:
– Đúng đấy, Tom, thôi về đi. Không ai muốn uống nữa đâu.
– Tôi muốn biết ông Gatsby có điều gì cần nói với tôi?
– Vợ ông không yêu ông, – Gatsby nói. – Vợ ông chưa hề bao giờ yêu ông. Nàng yêu tôi.
– Ông điên rồi! – Tom thốt lên như một cái máy.
Gatsby đứng bật dậy, xúc động mãnh liệt và phấn khích. Anh nói to:
– Vợ ông chưa hề bao giờ yêu ông, ông nghe rõ không? Nàng lấy ông chỉ vì lúc bấy giờ tôi nghèo và nàng không chờ đợi tôi được nữa. Đó là một sai lầm ghê gớm, nhưng trong lòng, nàng chỉ yêu có tôi.
Đến giây phút này, Jordan và tôi cố tìm cách ra về nhưng cả Tom và Gatsby, với giọng kiên quyết không kém gì nhau, nằng nặc đòi chúng tôi ở lại như thể cả hai người đều không có mảy may điều gì phải giấu giếm và tưởng đâu như được cùng chia sẻ những xúc động của họ là một đặc quyền.
– Daisy, ngồi xuống, – Tom cố lấy giọng kẻ cả nhưng không được. – Sự tình diễn ra như thế nào? Tôi muốn nghe đầy đủ.
– Tôi đã nói với ông sự tình diễn ra như thế nào rồi. Đã diễn ra từ năm năm nay… mà ông không hề hay biết.
Tom quay sang Daisy.
– Mình vẫn gặp người này trong năm năm qua sao?
– Không phải gặp, – Gatsby nói. – Không, hai chúng tôi không gặp được nhau. Nhưng chúng tôi vẫn yêu nhau trong suốt thời gian ấy mà ông không hay biết gì, người anh em ạ. Lắm lúc tôi bật cười, – nhưng không có vẻ cười trong ánh mắt anh, – khi nghĩ rằng ông không hay biết gì cả.
– Ồ… có thế thôi à? – Tom chụm các ngón tay trùng trục lại vào nhau như một kẻ tu hành và ngả người vào trong ghế.
– Ông điên rồi! – Giọng Tom oang oang. – Tôi không nói được về những gì diễn ra cách đây năm năm, vì lúc bấy giờ tôi chưa quen biết Daisy… mà tôi cũng không hiểu ông làm thế quái nào mà mon men đến được gần Daisy ở khoảng cách dưới một dặm trừ phi ông là kẻ đi giao thực phẩm vào nhà bằng cửa sau. Còn ngoài ra mọi chuyện khác đều là bịp bợm hết. Daisy yêu tôi khi tôi lấy nàng và bây giờ nàng vẫn yêu tôi.
– Không phải, – Gatsby lắc đầu.
– Thế mà nàng yêu tôi đấy. Có điều là đôi khi nàng có những ý nghĩ lẩn thẩn, không biết mình đang làm gì. – Tom gật gù nghiêm trang. – Với lại, tôi cũng yêu Daisy. Thỉnh thoảng tôi có bỏ đi vui anh vui em, nhưng bao giờ tôi cũng quay về, và trong thâm tâm tôi hoàn toàn yêu quý nàng.
– Mình thật ghê tởm, – Daisy nói. Nàng quay sang tôi, giọng trầm hẳn xuống, làm tràn đầy gian phòng một sự khinh bỉ nghẹn ngào. – Anh có biết tại sao vợ chồng nhà em lại rời Chicago đi không? Em ngạc nhiên là chưa có ai đãi anh nghe câu chuyện về trò vui anh vui em ấy.
Gatsby bước lại đứng bên cạnh nàng. Giọng anh tha thiết:
– Daisy, mọi sự ấy nay đã qua rồi. Chúng không còn ý nghĩa gì nữa. Chỉ cần em nói thẳng sự thật với ông ta là em chưa hề bao giờ yêu ông ta – là tất cả những chuyện ấy sẽ bị vĩnh viễn xoá sạch.
Nàng nhìn Gatsby với cặp mắt thẫn thờ:
– Nhưng… làm sao… làm sao mà em có thể yêu anh ấy được?
– Em chưa hề bao giờ yêu ông ta.
Daisy ngập ngừng. Mắt nàng nhìn về Jordan và tôi vẻ như cầu cứu, như thể cuối cùng nàng đã hiểu ra việc mình làm – và như thể suốt từ đầu đến nay nàng không hề có chủ định làm bất cứ việc gì hết. Nhưng việc ấy đã diễn ra mất rồi. Đã quá muộn.
– Em chưa hề bao giờ yêu anh ấy, – nàng nhắc lại với vẻ miễn cưỡng rõ rệt.
– Ở Kapiolani cũng không? – Tom đột ngột hỏi.
– Không.
Từ phòng nhảy bên dưới, những hợp âm nghèn nghẹt và ngột ngạt vang lên theo những luồng gió nóng.
– Cả hôm tôi bế mình từ con thuyền Punch Bowl lên bờ để khỏi ướt chân mình, Daisy? – Có một sự âu yếm nghèn nghẹn trong giọng Tom.
– Thôi, mình đừng nói nữa, – Giọng Daisy vẫn lạnh lùng nhưng đã hết ác cảm. – Jay, anh… – nàng nói, tay run bần bật khi cố châm điếu thuốc. Bỗng dưng nàng vứt điếu thuốc và que diêm đang cháy xuống thảm.
– Ôi, anh đòi hỏi quá nhiều, – nàng kêu lên với Gatsby. – Bây giờ em yêu anh, thế chưa đủ sao? Em biết làm thế nào với những gì đã qua rồi, – nàng bưng mặt khóc nức nở. – Trước kia em có yêu anh ấy, nhưng em cũng yêu cả anh nữa.
Đôi mắt Gatsby mở to rồi nhắm lại.
– Em cũng yêu cả anh nữa? – Anh nhắc lại.
– Ngay câu ấy cũng là giả dối, – Tom hùng hổ. – Nàng không biết ông còn sống hay không. Biết nói sao… giữa Daisy và tôi có những việc ông sẽ không bao giờ biết được, những việc chúng tôi không thể nào quên.
Những lời ấy dường như thực sự đâm vào da thịt Gatsby.
– Tôi muốn nói riêng với Daisy, – anh yêu cầu. – Bây giờ nàng bị quá khích động…
– Dù riêng với anh, em cũng không thể nói em không hề yêu Tom được, – nàng thú nhận với giọng khổ sở. – Như thế không đúng sự thật.
– Tất nhiên là không đúng, – Tom tán thành.
Daisy quay sang chồng:
– Mình cứ làm như điều đó đối với mình quan trọng lắm.
– Tất nhiên là quan trọng chứ. Từ nay trở đi tôi sẽ quan tâm chăm sóc mình hơn.
– Ông không hiểu, – Gatsby nói, giọng hơi hoảng hốt. – Ông sẽ không chăm sóc nàng nữa đâu.
– Tôi mà không…? – Tom trợn tròn mắt, cuời phá lên. Bây giờ thì Tom đã tự chủ được rồi. – Vì lẽ gì cơ chứ?
– Daisy sẽ rời bỏ ông.
– Vô lí.
– Nhưng đúng như thế, – Daisy nói với một cố gắng rõ rệt.
– Nàng sẽ không rời bỏ tôi, – những lời nói của Tom đột ngột chĩa vào Gatsby. – Chắc chắn không phải bỏ tôi để đi theo một tên bịp bợm tầm thường, một kẻ có thể đã đi ăn cắp ở đâu chiếc nhẫn mà nó đeo vào tay nàng.
– Tôi không chịu nổi! – Daisy kêu lên. – Ôi, xin mọi người đi về thôi.
– Thực ra, ông là ai mới được cơ chứ? – Tom quát lên. – Ông là một kẻ trong bọn bám gót Meyer Wolfshiem, tôi đã biết tỏng rồi. Tôi đã tiến hành một cuộc điều tra nho nhỏ về những công việc làm ăn của ông, ngày mai tôi sẽ đi sâu thêm.
– Mời ông cứ tự tiện, người anh em ạ, – Gatsby nói một cách rắn rỏi.
– Tôi đã phát hiện ra những “hiệu thuốc” của ông là gì rồi. – Tom quay sang chúng tôi, liến thoắng. – Ông ta với tên Wolfshiem mua lại một lô hiệu thuốc nhỏ ở đây và ở Chicago để bán rượu lậu. Đấy là một trong những mánh làm ăn vặt của ông ta. Ngay trong lần gặp đầu tôi đã ngờ ông ta là kẻ buôn lậu và tôi đã đoán không sai lắm.
– Rồi sao nữa? – Giọng Gatsby vẫn hoà nhã. – Hình như ông Walter Chase, bạn ông, đã không quá kênh kiệu mà chê công việc này.
– Để rồi bọn các ông bỏ rơi ông ta trong cơn hoạn nạn, phải không? Các ông đã để mặc ông ta đi ngồi tù một tháng ở New Jersey. Chao ôi! Giá mà được nghe Walter nói về bọn các ông.
– Ông ta đến với chúng tôi hai bàn tay trắng. Ông ta thấy kiếm được một ít tiền là mừng lắm rồi, người anh em ạ.
– Tôi cấm ông gọi tôi là “người anh em”, – Tom hét lên. Gatsby nín thinh. – Walter còn có thể đưa các ông vào nhà đá về chuyện các sòng bạc nữa, nhưng Wolfshiem hăm doạ làm ông ta phải câm miệng.
Cái vẻ mặt không thường thấy nhưng quen quen ấy lại hiện lên trên nét mặt của Gatsby.
Tom chậm rãi nói tiếp:
– Mấy cái hiệu thuốc kia mới chỉ là một mánh nhỏ. Bây giờ các ông lại nhảy vào một việc mà Walter còn sợ chưa dám kể với tôi.
Tôi đưa mắt nhìn Daisy và Jordan. Daisy đang kinh hoàng nhìn trân trân vào một điểm giữa Gatsby và chồng, còn Jordan thì đã bắt đầu giữ thăng bằng ở chóp cằm mình một vật gì vô hình nhưng làm cô ta chăm chú lắm. Sau đấy tôi ngoảnh sang Gatsby và giật mình trước vẻ mặt anh. Trông anh – tôi nói ra đây tuy vẫn hoàn toàn khinh miệt những lời rêu rao bôi nhọ anh trong vườn nhà anh – đúng là như thể anh đã “giết người”. Trong một giây lát, vẻ mặt Gatsby chỉ có thể mô tả bằng những lời quái đản ấy.
Vẻ mặt ấy qua đi và Gatsby bắt đầu rối rít phân bua với Daisy, lại cả những lời tố cáo chưa ai nói ra. Nhưng Gatsby càng nói thì Daisy càng co mình lại cho nên cuối cùng anh đành phải thôi. Duy chỉ còn giấc mơ đã tan vỡ là vẫn cố bám níu trong khi buổi chiều dần dần trôi đi, cố đụng chạm đến cái nay không còn hữu hình nữa, cố sức một cách khổ sở nhưng không nản lòng vươn tới cái giọng nói đã tan chìm đi ở đằng kia gian phòng.
Giọng nói ấy lại một lần nữa đòi về.
– Tom, em xin mình! Em không chịu nổi nữa đâu.
Con mắt khiếp sợ của nàng cho thấy rõ là cho dù nàng đã có những ý định gì, cho dù nàng đã có lòng dũng cảm đến thế nào thì tất cả những thứ đó nay đã vĩnh viễn qua rồi.
Tom bảo:
– Hai người về nhà đi, Daisy. Bằng xe của ông Gatsby.
Daisy nhìn Tom, bây giờ thì lo ngại; nhưng với một sự khinh bỉ đại lượng, Tom một mực yêu cầu:
– Cứ về đi. Ông ấy sẽ không làm rầy mình đâu. Tôi tin rằng ông ấy đã hiểu ra trò tán tỉnh hợm hĩnh của ông ấy đã chấm dứt rồi.
Hai người đi ra, không nói một lời, bị tan vào trong không trung, bị biến thành trơ trọi, vật vờ như những bóng ma, ngay cả đối với tình thương của chúng tôi.
Một lúc sau, Tom đứng dậy, bọc chai rượu vào trong khăn mặt.
– Có ai dùng cái của này không? Cô Jordan?… Anh Nick?
Tôi không trả lời.
– Anh Nick? – Tom hỏi lại.
– Cái gì?
– Anh có uống không?
– Không… Tôi vừa nhớ ra hôm nay đúng là sinh nhật của tôi.
Tôi tròn ba mươi tuổi. Trước mắt tôi mở ra con đường chông gai đầy hăm doạ của một thập niên mới.